Czym jest staza medyczna? Opaska uciskowa a opatrunek uciskowy

Co to jest opaska uciskowa i czym różni się od opatrunku uciskowego? Czy stazę medyczną i opatrunek z bandażem można stosować zamiennie? Nie, ponieważ każdy z produktów ma inne przeznaczenie. Opatrunek uciskowy składa się z gazy jałowej położonej bezpośrednio na ranie i przyciśniętej bandażem, a jego celem jest tamowanie krwawienia w danym miejscu. Staza medyczna (opaska uciskowa) pozwala natomiast docisnąć tętnicę do kości i w ten sposób całkowicie zamknąć jej światło oraz przepływ krwi. To produkt stworzony w celu ratowania życia niezależnie od warunków, w jakich udzielana jest pierwsza pomoc.

Kiedy należy stosować stazę medyczną?

Kiedy należy stosować opaskę uciskową? Czy to rozwiązanie uniwersalne i standardowe? Okazuje się, że nie. Staza medyczna pozwala ratować ludzkie życie i wyłącznie w takim celu powinna być stosowana. Oznacza to, że po opaskę uciskową należy sięgać wyłącznie w sytuacji konieczności zatrzymania masywnego krwotoku z kończyn dolnych lub górnych. Dlaczego możliwość wykorzystania opaski uciskowej została ograniczona, jeśli czas zakładania stazy to mniej niż 60 sekund? Otóż proponowane rozwiązanie nie jest idealne, a wadą zastosowania produktu jest całkowite odcięcie przepływu do tkanek, czego konsekwencją może być ich niedotlenienie i martwica. To dlatego jest ono stosowane wyłącznie w sytuacji zagrożenia życia (staza medyczna wyraźnie poprawia przeżywalność pacjentów, u których wystąpił masywny krwotok).

Warto wiedzieć, że od reguły jest wyjątek, i opaskę uciskową stosuje się również w gabinetach zabiegowych, szpitalach i laboratoriach. W tym przypadku do dyspozycji personelu medycznego jest zwykle staza automatyczna. Opaska taka jest stosunkowo łatwa w obsłudze i pozwala na płynną regulację siły zacisku, umożliwiając pobieranie krwi. Staza automatyczna eliminuje bowiem problem z widocznością żył. To akcesorium stosowane jest u dzieci i osób dorosłych, stąd w sprzedaży dostępne są produkty w kilku wariantach kolorystycznych lub (z myślą o najmłodszych pacjentach) z printem.

Jak prawidłowo korzystać ze stazy medycznej?

Prawidłowe, czyli bezpieczne korzystanie ze stazy medycznej jest bardzo ważne dla zdrowia i życia pacjenta; umożliwia także komfortowe pobieranie krwi. Automatyczna opaska uciskowa, jak również klasyczna staza medyczna charakteryzują się (na szczęście!) łatwością i szybkością zakładania, co jest kluczowe w tamowaniu krwotoku. Jak prawidłowo korzystać ze stazy taktycznej?

Zanim założysz opaskę uciskową, możliwie szybko oceń rodzaj i rozległość krwawienia, a następnie znajdź jego źródło. Jeśli w ranie znajduje się ciało obce, nie usuwaj go (może tamować krwawienie). Zamiast tego zastosuj ucisk po obu stronach ciała obcego. Co zrobić w sytuacji, gdy niemożliwe jest zlokalizowanie źródła krwotoku? Wówczas stazę należy założyć możliwie wysoko na kończynie i zacisnąć do momentu ustania krwawienia. Warto pamiętać, że często jest to trudne do uzyskania, jednak nie jest niemożliwe - opaskę uciskową trzeba zacisnąć wysokości ramienia lub kości udowej. Jak już wiesz, prawidłowo zastosowana staza taktyczna poprawia przeżywalność pacjentów.

Trzeba wiedzieć, że opaska uciskowa jest przeznaczona do zakładania około 5-7 cm nad miejscem krwawienia i nie bezpośrednio na skórę. Pod stazą należy umieścić podkładkę, np. ręcznik lub bandaż (ranę należy dokładnie owinąć). Podczas zakładania opaski uciskowej na rękę lub nogę trzeba zwrócić uwagę, żeby nie zacisnąć stazy na stawie.

Jak długo opaska zaciskowa może być założona na kończynie?

Jak prawidłowo korzystać ze stazy taktycznej? Kluczową zasadą jest fakt, że staza taktyczna nie powinna pozostawać założona na kończynie dłużej niż do 90 minut (bez konieczności jej rozluźniania). To optymalny czas, gdyż opaska nie zdąży spowodować poważniejszych konsekwencji dla zdrowia, a pacjent prawdopodobnie zdąży znaleźć się w szpitalu. Trzeba pamiętać, że w momencie założenia opaski uciskowej należy w widocznym miejscu oznaczyć czas zaciśnięcia stazy. Taka informacja jest istotna dla personelu medycznego, który przejmie pacjenta. Może pozwolić uniknąć np. amputacji.

Czy stazę medyczną można poluzować? Kiedy zdjąć opaskę uciskową?

Trzeba wiedzieć, że proces założenia stazy medycznej będzie dla poszkodowanego bardzo bolesny, niemniej w przypadku katastrofalnego krwotoku korzystanie z produktu jest konieczne. Czy w przypadku pojawienia się silnego bólu opaskę można poluzować lub zdjąć? W żadnym przypadku. Stazę medyczną może usunąć wyłącznie lekarz (lub personel medyczny) i w środowisku kontrolowanym, zwykle w szpitalu.

Czy stazę medyczną można używać w każdej sytuacji?

Czy należy obawiać się zakładania stazy medycznej? W sytuacjach wymagających użycia opaski - nie. Trzeba jednak mieć świadomość, że produkt nie jest uniwersalny, w związku z czym nie powinien być stosowany w przypadku każdego pacjenta, a dostosowany do potrzeb sytuacji (wyjątkiem jest pobieranie krwi, kiedy to automatyczną opaskę wykorzystuje się niemal zawsze). W związku z tym staza taktyczna powinna znaleźć się w apteczce pierwszej pomocy i może być zaciskana m.in. w urazowych amputacjach kończyn, zmiażdżeniach, przy braku możliwości zatrzymania krwotoku innymi sposobami oraz w wypadkach masowych, kiedy liczy się konieczność udzielenia pierwszej pomocy przedmedycznej jak największej liczbie poszkodowanych w możliwie najkrótszym czasie.